„Miałem sen…”-taki „sen na jawie” o zjednoczeniu narodów Europy miał prawie dwieście lat temu Wojciech B. Jastrzębowski. Rok 2021 został ustanowiony Rokiem Wojciecha B. Jastrzębowskiego. 3 maja przypada 190. rocznica wydania broszury zawierającej projekt pt.,, TRAKTAT O WIECZNYM PRZYMIERZU MIĘDZY NARODAMI UCYWILIZOWANYMI –KONSTYTUCJI DLAEUROPY” z 1831 roku.

 Celem wspomnianego projektu jest przypomnienie, że od wieków w naszym kraju marzono i mówiono o tworzeniu wspólnej Europy, która dzisiaj przechodzi próbę okresu zjednoczenia. Ten obecny stan, w tym kształt i główne zasady współistnienia narodów europejskich, Europa może zawdzięczać także wybitnym Polakom, a wśród nich Wojciechowi B. Jastrzębowskiemu, który jest autorem wizjonerskiego dzieła pt. „Konstytucja dla Europy, jako ustawa mająca zapobiec wojnom”. Stanowi ono projekt zasad połączenia państw europejskich i pokoju między narodami. Składający się z 77. artykułów projekt traktatu stworzony przez Jastrzębowskiego był niczym Karta Narodów Zjednoczonych z 1945 roku, zamkniętą i spójną całością. Wiele z jego pomysłów zrealizowało się w obecnym kształcie Unii Europejskiej. Dzieło powstało w czasie najkrwawszej bitwy powstania listopadowego, pod Olszynką Grochowską, w której w ciągu jednej doby poległo niemalże 20 tysięcy polskich i rosyjskich żołnierzy. ,,Konstytucja dla Europy” kolportowana była przez żołnierzy Królestwa Polskiego na ulicach stolicy w symbolicznej chwili, tj. w 40. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791 roku. Napisany przez Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego traktat jest mało znany Polakom, mimo że zawarte w nim postulaty do dziś pozostają niezwykle ważne dla bezpieczeństwa i wolności naszego kraju. Rangę dokumentu podkreślił Senat RP, który 18 czerwca 2020 roku podjął uchwałę o znaczeniu edukacji europejskiej, w której wskazuje Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego jako patrona polskiej edukacji proeuropejskiej. Inicjatywa nawiązuje również do 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Celem przedsięwzięcia jest upowszechnienie wiedzy historycznej wśród uczniów i lokalnej społeczności oraz propagowanie wspólnych dla wszystkich Polaków, europejskich wartości takich jak demokracja, równość, tolerancja i poszanowanie godności ludzkiej.

Zapraszamy do wysłuchania fragmentów Wielkiego czytania projektu ,, Konstytucji dla Europy’’ w wykonaniu uczniów klasy VIIb : Julii Płaszczyńskiej, Weroniki Iwanowskiej, Aleksandry Szymańskiej, Jowity Gutkowskiej, Aleksandry Rupniewskiej oraz Krystiana Fołtyna. Montaż : Antoni Woźniak, Pomoc techniczna: Maciej Ziółek.

Tablicę okolicznościową upamiętniającą dokonania Wojciecha B. Jastrzębowskiego przygotowała pani Magdalena Bąk

                                                                                                 Marlena Kiech, Aneta Łagoda

Biografia Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego

Wojciech Bogumił Jastrzębowski (ur. 15 kwietnia lub 19 kwietnia 1799 w Szczepkowie-Giewartach, parafia Janowo koło Mławy, zm. 30 grudnia 1882 w Warszawie) – polski przyrodnik, pedagog i krajoznawca, profesor botaniki, fizyki, zoologii i ogrodnictwa w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa na Marymoncie koło Warszawy. Jeden z głównych twórców ergonomii. Pochodził ze starej szlachty herbu Pobóg. Brał udział w powstaniu listopadowym jako artylerzysta. Uniknął zsyłki, jednak przez dłuższy czas nie mógł znaleźć pracy. Dopiero w 1836 r. został profesorem w Instytucie Agronomicznym, w którym zdobył sobie ogromne uznanie kolejnych roczników studentów - za ogromną wiedzę praktyczną i zaangażowanie w proces dydaktyczny, ale również za bezpośredniość i gorący patriotyzm. W procesie dydaktycznym stosował metody poglądowe, prowadząc ze studentami badania terenowe i angażując ich do gromadzenia zbiorów botanicznych i mineralogicznych. W. Jastrzębowski był m.in. autorem zegara słonecznego w warszawskich Łazienkach oraz twórcą urządzenia Do określania kompasów na jakiejkolwiek bądź przestrzeni i w każdym położeniu. Członek Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk (od 1828 r.), Towarzystwa Naukowego Krakowskiego (od 1849 r.), Kieleckiego Towarzystwa Rolniczego oraz Towarzystwa Rolniczego we Lwowie. Członek-korespondent Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1857-1882). Był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.Jastrzębowski był żonaty z Anielą z d'Cherów i miał pięć córek i dwóch synów. Spośród jego potomków szczególnie się wyróżnił wnuk Wojciech Jastrzębowski (1884-1963), plastyk, senator II RP, profesor. W. Jastrzębowski był autorem szeregu artykułów oraz książek, m.in. Kompas polski (1843), Historia naturalna w 2 tomach (1848, 1849), Mineralogia (1851), Rośliny polskie (1873). Był też autorem pionierskiej rozprawy ergonomicznej Rys ergonomji czyli nauki o pracy, opartej na prawdach poczerpniętych z Nauki Przyrody (1857). Napisał też Traktat o Wiecznym Przymierzu Między Narodami Ucywilizowanymi – Konstytucja dla Europy (1831). Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów. Projekt ten O wiecznym pokoju między narodami – Wolne chwile żołnierza polskiego, czyli myśli o wiecznym pokoju między narodami cywilizowanymi, (w skrócie zwany „O wiecznym pokoju między narodami”) składał się z 77 artykułów. Został opublikowany 3 maja 1831 r. w rocznicę majowej Konstytucji. Jastrzębowski napisał m.in.: wszystkie narody europejskie mają się wyrzec swojej wolności i zostać niewolnikami praw, wszyscy monarchowie maja być odtąd tylko stróżami i wykonawcami tychże praw i nie tytułować się inaczej tylko ojcami narodów.